Neusspoelen

Hiervoor zijn er de volgende behandelmogelijkheden:
-Spoelen met zout water.
-Spoelen met corticosteroïden. Corticosteroïden zijn medicijnen die ontstekingen in het lichaam verminderen.

Spoelen of Medicamenteuze behandeling

Spoelen met zout water

Het slijmvlies in onze neus maakt dagelijks een grote hoeveelheid slijm aan (bijna een halve liter). Gewoonlijk wordt dit slijm door microscopisch kleine trilhaartjes op het slijmvlies afgevoerd naar de keel. Wanneer het slijmvlies ontstoken is, zal de productie van slijm toenemen en vermindert de functie van de trilhaartjes. Hierdoor zal het slijm in de neus blijven staan. Dit zorgt voor het ontstaan van taaie korsten. Dit slijm en deze korsten zijn een voedingsbodem voor de groei van bacteriën, waardoor de ontsteking weer erger wordt.
Het doel van het spoelen is het reinigen van de neus(bij)holten van snot en korsten en speelt een cruciale rol in de behandeling van CRS. Het spoelen van de neusholten werkt het beste met “zout water” (1 theelepel). Voor volwassen 250 ml (grote beker water+zout) per keer.
Uw arts zal aangeven hoe vaak per dag u dit moet doen. Meestal is dit 2-3 keer per dag.

Zout water
Het “zoute spoelwater” kunt u zelf goed bereiden door een theelepel keukenzout (even aftikken aan de rand ) op te lossen in 250 ml lauw water (grote beker). Het water hoeft niet gekookt te worden. Nederlands kraanwater is in principe voldoende schoon. Het koken van water mag natuurlijk wel, opwarmen in de magnetron mag ook. Het gebruiken van speciaal neusspoelzout in sachets heeft geen medisch voordeel. Het is wel gemakkelijk.

Spoelen
Het lauwe spoelwater kan op verschillende manieren in de neus worden gebracht:
– met een spoelkannetje of neusdouche
– met een 20 ml of 50 ml spuit
Spoel onder de douche of boven de wasbak/gootsteen. Spuit langzaam de spuit leeg of laat het neuskannetje leeglopen terwijl u de G-klank maakt of kort steeds de letter K zegt. Hierdoor sluit uw zachte gehemelte de neus af en komt het zoute water niet in de keel. Het water loopt via het andere neusgat weer naar buiten, aangezien de beide neusholten achterin met elkaar in verbinding staan. Laat aan het eind van de procedure de neus goed “leeglopen”.

Spoelkannetje/neusdouche
Gebruik bij voorkeur een plastic spoelkannetje of neusdouche. Deze zijn te verkrijgen bij apotheek, drogist of via internet (bijv. rhinohorn.nl of rhinicur.nl). Glas is een extra risico in douche of gootsteen.
We adviseren om het spoelkannetje/de neusdouche minimaal 1 maal per week te steriliseren. Dit kan o.a. door omspoelen, leeggooien en vervolgens 1 minuut in de magnetron of uitkoken.

Hoe vaak
Uw arts zal aangeven hoe vaak per dag u moet spoelen. Meestal is dit 2 tot 3 keer per dag. Als er veel snot of korsten in de neus zijn is het goed vaker te spoelen. U kunt niet te veel spoelen. Het spoelen is helemaal zonder gevaar. Probeer het neusspoelen in te bouwen in uw dagelijkse ritme, net zoals tandenpoetsen.

Medicijnen en neusspoelen
Als u medicijnen in de neus gebruikt (bijv. neusspray of druppels) is het goed voor het gebruik van de medicijnen de neus te spoelen. Op die manier kunnen de medicijnen uw neusslijmvlies goed bereiken. U moet wachten tot de neus weer droog is (ongeveer 15 minuten) nadat u de neus gespoeld heeft voordat u de medicijnen in de neus gebruikt.

Neusspray/nasules
Het doel van een neusspray/nasules is het voorkomen en het behandelen van de gevolgen van de allergie en de ontsteking van het neusslijmvlies. De neusspray/nasules die zijn voorgeschreven, behoort tot een groep geneesmiddelen die corticosteroïden genoemd worden.
Corticosteroïden zorgen dat de ontsteking van het neusslijmvlies geremd wordt. Neusspray en nasules hebben dezelfde bestandsdelen. Neusspray is makkelijker in gebruik, maar nasules komen beter in de dieper gelegen slijmvliezen. De corticosteroïden worden bijna niet in het bloed opgenomen. En als er iets in het bloed komt, voert het lichaam dit zeer snel af. Het kan daardoor niet in het bloed teruggevonden worden. De corticosteroïden werken daardoor alleen op de plek waar het aangebracht wordt en niet in andere delen van het lichaam. Corticosteroïden komen wel in hoge concentratie in het bloed voor als ze in als pil (prednison) worden gebruikt.

Lang gebruik van locale corticosteroiden als spray(bijv. Flixonase, Nasonex, Beconase, Budesonide) of als druppels (Flixonase nasules of Pulmicort respules)
Het lang gebruik maken van locale corticosteroiden in de neus is veilig. Deze middelen kunnen door volwassenen zonder problemen jaren achter elkaar worden gebruikt. Net als bij inhalatie-corticosteroiden (puffers) voor astma is het dagelijks gebruik van deze onstekingsremmer nodig om de klachten te onderdrukken.
Lokale corticosteroiden kunnen en moeten in de luchtweg langdurig gebruikt worden om goed effect te hebben.
Corticsteroiden als pil (bijv. prednison of celestone) of als creme op de huid (bijv Triamcinolon,Nometason, Betamethason of Clobetasol), kunnen over het algemeen niet lang worden gebruikt. Vraag uw arts als u deze medicijnen langere tijd of vaak achter elkaar gebruikt.
Als locale corticosteroiden en spoelen met zout water onvoldoende effect op de klachten van chronische rhinosinusitis (met neuspoliepen) hebben,  dan krijgt u korte tijd een corticosteroid tablet. Ook is het mogelijk dat u geopereerd wordt. Als ook dit allemaal onvoldoende werkt, komt u missschien in aanmerking voor een ‘biological’.

Hoe gebruikt u een neusspray of nasules
Het gebruik van uw neusspray 
Snuit uw neus om uw neusgaten te reinigen. Spoel bij voorkeur uw neus eerst met zout water (zie hierboven). Wacht ongeveer 15 minuten na het spoelen voordat u de neusspray gebruikt. Schud de neusspray goed voor elk gebruik. Houd uw hoofd een beetje schuin naar voren. Houd de neusspray rechtop en plaats het neusstukje voorzichtig in één van uw neusgaten. Houd het eind van het neusstukje gericht naar de buitenkant van uw neus, weg van het neustussenschot. Dit kunt u het beste doen door het rechter neusgat te sprayen met uw linkerhand en het linker neusgat met uw rechterhand (kruislings). Dit helpt om het geneesmiddel op de juiste plaats in uw neus te krijgen. Spray 1 keer om het geneesmiddel in uw neus te verstuiven, terwijl u inademt door uw neus. Neem het neusstukje uit uw neus en adem uit door uw mond. Herhaal deze handeling vervolgens in het andere neusgat. Uw arts zal u vertellen hoe vaak u dit per dag moet doen.

Het gebruik van nasules
Snuit uw neus om beide neusgaten te reinigen. Spoel bij voorkeur uw neus eerst met NaCl (zie hierboven). Wacht ongeveer 15 minuten na het spoelen voordat u de nasules gebruikt. Om ervoor te zorgen dat het geneesmiddel op de goede plek terecht komt, is het nodig om één van deze onderstaande lichaamshoudingen aan te nemen:
1) Kniel op de grond, buig voorover en leun met uw hoofd op de grond.
2) Ga staan of zitten, buig voorover totdat uw hoofd ter hoogte van uw knie is.
3) Ga op uw rug op bed liggen met uw hoofd achterover hangend over de rand van het bed. Uw KNO-arts zal aangeven wat voor u de beste methode is. Houd uw hoofd tenminste 1 minuut in dezelfde positie, als u staat of zit. Als u op bed ligt moet u uw hoofd zijwaarts leggen (naar de kant waar u de nasule heeft ingebracht), om de vloeistof op de goede plek te krijgen. Breng daarna de nasule in uw neusgat en druk het platte deel van de zijkant van de Nasule 1 keer in, totdat de zijkanten elkaar bijna raken. Druppel de overgebleven vloeistof van de Nasule in uw andere neusgat. Als u voor ieder neusgat 1 nasule gebruikt, knijpt u de nasule in 1 keer helemaal leeg in het neusgat. Uw arts zal u vertellen hoe vaak u dit per dag moet doen.

Bijwerkingen
Bloedneuzen komen regelmatig voor (bij meer dan 1 op de 10 patiënten) bij het gebruik van neusspray/nasules. Vooral bij het net starten van de medicijnen. Meestal is dit een enkel druppeltje bloed. Dit kan geen kwaad en gaat meestal over als u de neusspray/nasules langere tijd gebruikt.
Minder vaak (bij ongeveer 1 op de 100 patiënten) krijgt u klachten als hoofdpijn, onaangename smaak/reuk, droge neus, geïrriteerde neus, droge keel, geïrriteerde keel.
Het komt heel soms voor (bij minder dan 1 op de 10.000 patiënten) dat er overgevoeligheidsreacties optreden. Hierbij kunt u last hebben van zwelling van het gezicht en benauwdheid.
Wanneer een van de bijwerkingen erg wordt, neemt u contact op met uw KNO- of huisarts.

Antibiotica

Uw KNO-arts kan u adviseren om antibiotica te gebruiken om uw slijmvliezen tot rust te brengen. Meestal bent u al een tijd behandeld met het spoelen van de neus met zout water en neusspray/nasules en zijn uw klachten matig tot ernstig te noemen. Antibiotica zorgen dat de ontsteking geremd wordt. Om CRS optimaal te behandelen dient u de neusspoelingen en neusspray/nasules te blijven gebruiken.

Het gebruik van antibiotica
Uw arts zal u een recept meegeven voor het antibioticum. U zult langere tijd (3 maanden of meer) een laag-gedoseerde behandeling krijgen.

Bijwerkingen
De belangrijkste bijwerking van het langer gebruik van antibiotica is dat het kan leiden tot problemen van de nier- en leverfunctie. Daarom zal uw nier- en leverfunctie na een maand gecontroleerd worden door een bloedonderzoek. Na een paar maanden wordt dit onderzoek herhaald. U krijgt de aanvragen voor het bloedonderzoek mee. U zult na elk bloedonderzoek via een telefonisch consult de uitslag krijgen van de KNO-arts. Of u krijgt de uitslag van de huisarts.
Daarnaast zijn er andere mogelijke bijwerkingen. Deze kunt u teruglezen in de bijsluiter van het geneesmiddel.
Wanneer er zich bijwerkingen voordoen, neemt dan contact op met de polikliniek KNO van uw ziekenhuis.

Corticosteroïd tabletten (prednison, celestone)
Uw KNO-arts kan u adviseren om een (stoot)kuur met corticosteroïd tabletten te gaan gebruiken. Dit om de slijmvliezen van neus tot rust te brengen en/of de poliepen te laten slinken. Dit wordt gedaan wanneer er onvoldoende verbetering te zien is met neusspray/nasules en neusspoelingen alleen. Of wanneer er ernstige klachten en/of afwijkingen zijn.
Net als neusspray/nasules, zorgen prednison en celestone (een corticosteroïd), dat de ontsteking geremd wordt. Door het corticosteroïd als pil te nemen, wordt er via de bloedbaan een hoge dosering van dit medicijn in de slijmvliezen bereikt. Hierdoor voelt u vaak snel een verbetering van de klachten.
Nadeel van deze manier is dat er meer bijwerkingen op kunnen treden dan bij een neusspray (zie hieronder). Corticosteroïd tabletten worden gebruikt bij heel veel aandoeningen waarbij ontstekingen een rol spelen.

Het gebruik van Corticosteroid tabletten
Meestal worden corticosteroïd tabletten voor een paar weken gebruikt. Soms is het nodig om daarna nog een tijdje door te gaan met een lage onderhoudsdosering. Tijdens de hele behandeling bepaalt uw arts samen met u of de hoeveelheid corticosteroïd aangepast moet worden. Dit zodat u de laagst mogelijk dosering gebruikt die nog goed werkt.

Bijwerkingen
Het optreden van bijverschijnselen hangt samen met de hoeveelheid Prednison die u gebruikt en de periode dat u het gebruikt. Daarom schrijft de arts altijd de laagst mogelijke dosis voor een zo kort mogelijke tijd voor. Bij CRS zal er meestal een kortdurende stootkuur voorgeschreven worden. Bij een stootkuur heeft u weinig schadelijke bijwerkingen. Hoe vaker een stootkuur per jaar herhaalt wordt, hoe groter de kans op vervelende bijwerkingen. Deze verschijnselen kunnen onder andere optreden:  dikker worden van het gezicht en romp, gewichtstoename, verminderde weerstand tegen infecties, maagklachten, vertraagde wondgenezing, gladde, dunne huid, botontkalking, stemmingsveranderingen.
Als u bijverschijnselen krijgt, meld dit dan aan uw arts.
Wanneer u suikerziekte of diabetes heeft, kunnen de suikerwaarden erg gaan schommelen door een stootkuur prednison of celestone. De bloedsuikers moeten daarom heel goed in de gaten worden gehouden. Uw arts heeft met u besproken hoe deze controles plaats zullen vinden.
Neem bij problemen direct contact op met uw huis- of KNO-arts!